Sürmeli, 1923 yılında Yunanistan’dan gelen mübadiller tarafından kurulan, tütün ve buğday üreten bir köymüş. 1994 yılında tütün üretiminin kotaya bağlanmasıyla birlikte köyde üretim durmuş ve göç başlamış.

2007 yılında köylülerin talebi üzerine Kaymakamlık ve 19 Mayıs Üniversitesinin katılımıyla AB projelerinden destek alınarak organik tarım yapılması yönünde karar alınmış. İŞKUR programları kapsamında kurslara katılan üç öncü aile organik tarım yapmaya başlamış.

Meryem Ayyıldız, eşi Salih’le birlikte kursa katılan tek kadın olmuş. Sabber Yıldız ve eşi Kamil, bugün enginar yetiştirme denemeleri yapıyor. Müesser Albayrak ve eşi Osman ise organik sebze ve meyve dışında sera üretimini sürdürüyor. Zaman içinde organik tarım yapan aile sayısı yirmi yediye ulaşmış. 50 dönüm ile başlayan üretim 250 dönüme çıkmış, sebze ve meyve çeşidi otuz yediyi bulmuş. Ayrıca köyde seksen yedi çeşit yenilebilir ot tespit edilmiş, bu ürünler 19 Mayıs Üniversitesi tarafından kayda geçirilmiş.

Köydeki tarımsal faaliyetlerde güç birliği sağlamak için “Bafra Sürmeli Köyü Derneği (SÜR-DER) kurulmuş. Dernek, köy pazarı kurulmasını sağlamış. Pazardaki ilk üç stant öncü ailelere verilmiş.

İki yıl önce dernek yönetimini kadınların devralmasıyla birlikte çalışmalar ivme kazanmış. Samsun ve İzmir’de organik tarım fuarlarına katılıyorlar, organik üretim yapan köylere gezi düzenleniyorlar. Market zincirlerine ve İstanbul’ da Kartal-Şişli organik pazarlarına ürün gönderiyorlar.

Sürmeli’de 5. kez Samsun Yöresel Ot Yemekleri Festivali’ni düzenlemişler. İki senedir Tohum Takas Festivali’ ni yerel yönetim ve üniversitenin desteğiyle düzenliyorlar. Ortak üretim alanı kurup kooperatifleşerek birkaç ay içinde Sürmeli Köyü logosu ile ürünlerini pazarlamayı hedefliyorlar.